درمان سرطان سینه
در مراقبتهای بیماری سرطان اغلب، پزشکان با تخصصهای مختلف برای ایجاد یک طرح درمانی جامع همکاری می کنند که انواع مختلف درمانها را شامل میشود. این روش را مراقبت چند رشتهای مینامند. گزینههای درمانی و توصیههایی که پزشک به بیمار میدهد به عواملی از جمله مرحله و نوع تومور، به اینکه آیا سرطان گسترش یافته است، آیا بیمار دوران یائسگی را گذرانده است، جنسیت فرد، سن و سلامت کلی بیمار، وجود مشکلات پزشکی دیگر، وضعیت گیرندههای هورمونی تومور ER، PR و وضعیت HER2 و وجود جهشهای شناخته شده در ژنهای سرطان سینه ارثی و نشانگرهای ژنومیک بستگی دارد. طرح جامع مراقبت بیمار باید شامل درمان برای علائم و عوارض جانبی نیز باشد.
قبل از شروع درمان، مهم است که اهداف و عوارض جانبی احتمالی درمان، از جمله امکان مؤثر واقع شدن درمان و تأثیر آن بر کیفیت زندگی خود را با پزشک خود مورد بحث قرار دهید. برای شروع یک گفتگو با پزشک خود، می توانید این سوالات را بپرسید:
- چه گزینههای درمانی برای من وجود دارد؟
- آیا نیاز به بیش از یک نوع درمان دارم؟
- چه طرح درمانی را برای من توصیه میکنید؟ چرا این طرح را برای من در نظر گرفته اید؟
- هدف از درمان هایی که توصیه میکنید چیست؟ آیا هدف از بین بردن سرطان است؟ برای تسکین علائم است؟ یا هر دو؟
- زمانبندی مورد انتظار برای طرح درمان من چقدر است؟
- چه زمانی باید درمان را شروع کنم؟
جراحی
جراحی برای برداشتن تومور سینه و یا ارزیابی غدد لنفاوی برای سرطان، اغلب یکی از اولین درمانها برای کسی است که با تشخیص سرطان سینه گسترش نیافته در بدن، مواجه می شود. گاهی اوقات، ابتدا درمان با دارو انجام میشود و سپس جراحی صورت میگیرد. یک جراح یا جراح انکولوژیست (پزشکی که تخصص او در درمان سرطان با استفاده از جراحی است)، این روش را انجام میدهد. هدف از جراحی سرطان سینه، برداشتن تومور به همراه حاشیهای از بافت سالم اطراف آن است. جراح انکولوژیست برای تصمیمگیری در مورد نوع جراحی و گزینههای ترجیحی بر اساس وضعیت بیمار و تشخیص سرطان سینه، بیمار را راهنمایی می کند. به طور کلی، هرچه تومور کوچکتر باشد، گزینههای جراحی بیشتری برای فرد وجود دارد. این گزینهها عبارتند از:
لامپکتومی
در این روش جراحی، تومور را به همراه حاشیهای کوچک و عاری از سرطان برمیدارند. اکثر بافت سینه باقی میماند. برای سرطانهای تهاجمی و غیرتهاجمی، توصیه میشود که پس از جراحی به بافت سینه باقیمانده، پرتو درمانی انجام شود. پرتو درمانی پس از جراحی به بیمار و نوع تومور بستگی دارد. لامپکتومی همچنین ممکن است به عنوان جراحی حفظ سینه، ماستکتومی جزئی، کوادرانتکتومی یا ماستکتومی بخشی نامیده شود.
ماستکتومی
در این روش جراحی، کل سینه برداشته می شود و ممکن است با جراحی بازسازی ترکیب شود یا نشود. انواع مختلفی از ماستکتومیها وجود دارد. در برخی روش ها میتوانند پوست را حفظ کنند، که به ماستکتومی حفظ پوست معروف است و یا نوک پستان را که به ماستکتومی کامل حفظ پوست نامیده میشود.
جراحی همچنین برای ارزیابی غدد لنفاوی نزدیک برای سلولهای سرطانی استفاده میشود که به پزشک در تصمیم گیری بهتر برای درمان کمک می کند. غدد لنفاوی به عنوان ایستگاههای جمعآوری برای لنف، مایع شفافی که در سراسر بدن جریان دارد، عمل میکنند. همانطور که لنف از سینه خارج شده و وارد غدد لنفاوی میشود، میتواند سلولهای سرطانی که ممکن است از تومور اصلی جدا شده باشند را نیز حمل کند. اگر در غدد لنفاوی سرطان وجود داشته باشد، به آن سرطان سینه مثبت غدد لنفاوی یا به اختصار نود-مثبت نامیده میشود. اگر در غدد لنفاوی سرطانی وجود نداشته باشد، سرطان را سرطان سینه منفی غدد لنفاوی یا نود-منفی مینامند. نوع روشی که انجام میشود بستگی به عوامل متنوعی دارد، از جمله نوع سرطان سینه و اینکه آیا قبل از جراحی شواهد آشکاری از سرطان در غدد لنفاوی وجود دارد یا خیر. گزینهها عبارتند از:
بیوپسی گرههای لنفاوی سنتینل
در طی بیوپسی گرههای لنفاوی سنتینل، جراح ۱ تا ۳ گره لنفاوی سنتینل را که زیر بازو قرار دارند و لنف از سینه به آنها میرسد، پیدا کرده و برمیدارد. گرههای لنفاوی سنتینل، اولین ایستگاهها یا محلهایی در سیستم لنفاوی بدن هستند که لنف از ناحیهی مبتلا به تومور، مانند سینه در مورد سرطان سینه، به آنها میرسد. پاتولوژیست این گرههای لنفاوی را برای یافتن سلولهای سرطانی بررسی میکند. برای یافتن گرههای لنفاوی سنتینل، جراح یک رنگ یا یک نشانگر رادیواکتیو را به ناحیه سرطان و یا اطراف نوک پستان تزریق میکند. رنگ یا نشانگر به گرههای لنفاوی میرود و اول به گرههای سنتینل میرسد. جراح میتواند این گرهها را هنگامی که رنگ آنها تغییر کند (در صورت استفاده از رنگ) یا اگر تابش دهند (در صورت استفاده از نشانگر)، پیدا کند.
تحقیقات نشان داده است که اگر گرههای لنفاوی سنتینل عاری از سرطان باشند، احتمال این وجود دارد که گرههای لنفاوی باقیمانده نیز از سرطان عاری باشند و نیازی به جراحی بیشتر نباشد. اگر در گرههای لنفاوی سنتینل نشانههایی از سرطان وجود داشته باشد، معمولاً نیازی به جراحی بیشتر نیست. با این حال، جراح ممکن است برش گرههای لنفاوی زیربغلی که زیر بازوها قرار دارند را برای جستجوی سلولهای سرطانی بیشتر، بسته به نوع جراحی سینه برنامهریزی شده، مرحله سرطان و تعداد سلولهای سرطانی یافت شده در گرههای لنفاوی سنتینل در نظر بگیرد.
برداشت گرههای لنفاوی زیربغلی
در طی برداشت گرههای لنفاوی زیربغلی، جراح تعداد زیادی از گرههای لنفاوی را که زیر بازو قرار دارند، برمیدارد و سپس پاتولوژیست آنها را برای یافتن سلولهای سرطانی بررسی میکند. تحقیقات نشان دادهاند که برداشت گرههای لنفاوی زیربغلی برای همه افرادی که سرطان سینه مرحله اولیه دارند و مقدار کمی سرطان در گرههای لنفاوی سنتینل دارند، لازم نیست. کسانی که تومور کوچکتری دارند و بیشتر از ۲ گره لنفاوی سنتینل درگیر با سرطان ندارند، لامپکتومی و پرتو درمانی انجام میدهند که ممکن است از برداشت کامل گرههای لنفاوی زیربغلی اجتناب کنند. این به کاهش خطر عوارض جانبی و افزایش نرخ بقا کمک میکند.
عوارض جانبی جراحی
پس از ماستکتومی یا لامپکتومی، ممکن است سینه دچار اسکار شده و شکل یا اندازه آن نسبت به قبل از جراحی متفاوت شود. منطقه اطراف محل جراحی نیز ممکن است سختتر شود. اگر هر گره لنفاوی به عنوان بخشی از جراحی برداشته شده باشد یا در طول درمان تحت تأثیر قرار گرفته باشد، ممکن است ادم لنف رخ دهد. در ادم لنف تورم دست و یا بازو ایجاد می شود و خطر آن در تمام طول عمر وجود خواهد داشت.
ادم لنف زمانی ایجاد میشود که انسداد در سیستم لنفاوی باعث تجمع مایع در بازو شود. این وضعیت ممکن است بلافاصله پس از جراحی ایجاد شود یا ممکن است ماهها یا حتی سالها پس از پایان درمان سرطان رخ دهد. با پزشک و تیم مراقبت سلامتی خود در مورد راههای کاهش خطر ادم لنف، هر گونه علائمی که ممکن است تجربه کنید و راههای مدیریت این شرایط صحبت کنید.
سوالاتی که باید از پزشک و تیم مراقبتهای بهداشتی در مورد جراحی بپرسید:
- آیا من کاندیدای لامپکتومی هستم؟ چرا یا چرا نه؟
- اگر لامپکتومی انجام دهم، آیا سینهام از نظر اندازه و شکل با سینه دیگرم متفاوت خواهد بود؟
- آیا نیاز به انجام ماستکتومی دارم؟ اگر بله، آیا بازسازی فوری سینه (جراحی پلاستیک) را توصیه میکنید؟ مزایا و معایب آن چیست؟
- آیا نیاز است گرههای لنفاوی زیر بازوی من برداشته شوند؟ آیا بیوپسی گره لنفاوی سنتینل را توصیه میکنید؟ اگر نه، آیا به جای آن برداشت گرههای لنفاوی زیربغلی را توصیه میکنید؟
- آیا برای این عمل جراحی نیاز است در بیمارستان بستری شوم؟ اگر بله، چه مدت باید در بیمارستان بمانم؟
- آیا تومور من نگهداری میشود؟ کجا و برای چه مدت نگهداری خواهد شد؟
- آیا من در خطر ابتلا به ادم لنف هستم؟ اگر بله، چگونه میتوان این خطر را کاهش داد؟
- جای زخم جراحی من کجا خواهد بود و چه شکلی خواهد داشت؟
- بعد از جراحی باید انتظار چه نوع دردی را داشته باشم؟ چه اقداماتی برای مدیریت این درد انجام میشود؟
بازسازی سینه و پروتز سینه
بسیاری از افرادی که عمل ماستکتومی یا برداشتن سینه را انجام میدهند، جراحی بازسازی سینه را برای بازسازی و بازگرداندن ظاهر طبیعی سینه انجام می دهند. بازسازی سینه میتواند به فرد کمک کند تا حس اعتماد به نفس، هویت و جنسیت خود را که ممکن است پس از ماستکتومی از دست برود، بازیابی کند.
بازسازی سینه ممکن است با استفاده از بافت گرفته شده از بخش دیگری از بدن یا ایمپلنتهای سنتتیک سیلیکونی یا سالین انجام شود. بسته به ترجیح بیمار و گزینههای درمانی، جراحی بازسازی سینه می تواند همزمان با ماستکتومی یا ماهها یا سالها بعد انجام شود. به طور کلی، نتایج بازسازی هنگامی که همزمان با ماستکتومی انجام شود بهتر است، زیرا پوست و بافتهای نرم اطراف منطقه سفت و زخمی نشدهاند. با این حال، اگر پرتودرمانی بخشی از طرح درمان بیمار پس از جراحی باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که جراحی بازسازی با تاخیر انجام شود.
اگر تصمیم به انجام جراحی بازسازی نداشته باشید یا نیاز به تأخیر در جراحی باشد، می توانید به استفاده از پروتز سینه خارجی یا شکل دهنده سینه مصنوعی فکر کنید. پروتزهای سینه به صورت سفارشی برای اکثر افراد طراحی میشوند و به تعادل اندام کمک میکنند و باعث می شوند در لباسها همانند قبل از جراحی به نظر برسید.
سوالاتی که باید از پزشک و تیم مراقبتهای بهداشتی در مورد بازسازی و پروتز سینه بپرسید:
- چه گزینههایی برای بازسازی سینه دارم؟ مزایا و معایب هر نوع چیست؟
- اگر پرتودرمانی داشته باشم، آیا گزینههای من برای بازسازی سینه تغییر میکند؟
- چه زمانی میتوانم بازسازی سینه خود را انجام دهم؟
- چه نتایجی را میتوانم انتظار داشته باشم؟
- آیا عکسهایی از سینههای بازسازی شده دارید که بتوانم ببینم؟
- سینه بازسازی شده من چگونه احساس خواهد شد؟ آیا از نظر اندازه و شکل با سینه دیگرم مطابقت خواهد داشت؟
- چه نوع حسی (احساس) در سینه بازسازی شده وجود خواهد داشت؟
- آیا در آینده قادر به شیردهی خواهم بود؟
- آیا پروتز گزینه بهتری برای من است؟
- چگونه میتوانم برای پروتز سینه اندازه مناسبی در نظر بگیرم؟
- آیا بیمه من این هزینهها را پوشش میدهد؟